Hatay’da gündem seçim değil deprem.

Kahramanmaraş’ta 6 Şubat’ta yaşanan sarsıntının üzerinden 3 ay geçti. 14 Mayıs seçimlerine 8 gün kaldı. DW Türkçe, depremin en çok yıkıma neden olduğu Hatay’a giderek son durumu inceledi.

Hatay’ın Antakya ve Defne ilçelerinde yıkılan binaların enkazının kaldırılması çalışmaları büyük ölçüde tamamlanmış görünüyor. Ancak ağır hasarlı binaların yıkım çalışmaları henüz başlamadı. Antakya’dan yıkım için gelen iş makineleri ve terkedilmiş bir şehir görüntüsü çizen Defne de geri çekildi. Birkaç iş makinesi dışında rastgele iş yapılmaz. Depremin ilk iki ayında bölgede görev yapan çeşitli devlet kurumlarının iş makinelerinin de şehri terk ettiği görülüyor. Şu anda bunun için yapılan ihale, ağır hasarlı binaların yıkılmaması ile ilgili gösteriliyor.

Peki Hatay’da seçim havası var mı?

Hatay’da 14 Mayıs seçimlerinde yaklaşık 1 milyon 62 bin seçmen bulunuyor. 2018 seçimlerinde 11 milletvekilinden 5 AKP, 4 CHP, 1 MHP ve bir TİP çıktı. Ancak AKP’nin bu seçimlerde en az bir milletvekili kaybetmesi bekleniyor.

Şehirde seçimin tek belirtisi; AKP, CHP, Düzgün Parti, TİP ve Yeşil Sol Parti tarafından billboardlara konulan reklamlar. Bunun dışında kentte bir seçim havası görmek de pek mümkün değil. Kemal Kılıçdaroğlu’nun verdiği ilanda depremzedelere meskenlerinin ücretsiz verileceği yazılıyor.

Seçimlerde depremzedeler oylarını daha önce kullandıkları okullarda kullanacak. Okulların zarar görmesi durumunda bahçeye konteynerler kurulacak ve oylama işlemleri burada yapılacak. Bunun için bazı okullar temizlik çalışmasına başlarken şu anda sandıklar kurulmadı.

Otogarda dönüş hareketi yapılmazken, Hatay Otogarı’nda dönüş hareketi yapılmamaktadır. Depremde hasar gören otogarın bahçesine kurulan konteynerde otobüs firmaları hizmet vermeye çalışıyor. Otogardan kalkan otobüsler şu anda az sayıda yolcu ile hareket ediyor. Ancak seçim nedeniyle oy kullanmak isteyenler 12-13 Mayıs tarihleri ​​için bilet almaya başladılar. Bazı otobüs firmalarının Hatay’a gidiş dönüş seferlerinde otobüs koltuklarının yarısı doluyor.

Bir şirket yetkilisi olan Süleyman Aşkar, “Ayın 10’una kadar araçlar boş görünüyor. Ancak 12 ve 13’ü virajlı seçimler nedeniyle yoğunluk var. Oy vermeye gelecekler” dedi.

Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hikmet Çinçin de kendi hesaplarına göre 700 bin kişinin Hatay’dan ayrıldığını belirterek, “AFAD verilerine göre 430 bin oldu. Seçimde gidenler olur ama bilemiyorum. Belen’den nasıl geçip buraya gelecekler.Geldiler, burada yatacaklar.Sorun çok.burada” diye konuştu.

Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Hikmet ÇinçinFotoğraf: Ethem Tosun/DW

‘Üzgün, kızgın, kırgın, kızgın…’

Peki Hataylılar hangi duygularla sandık başına gidecek?

Depremde yaralanan ve 18 yıldır yaşadığı ağır hasarlı evindeki tüm eşyalarını 8 bin TL’ye satmak zorunda kalan hemşire Gülcan Durur, bu soruya “Üzgünüm, kızgınım, küskünüm, kırgınım” yanıtını veriyor ve ekliyor: “Hayatın bize ne getireceğini bilmiyoruz. Burası bir yaşam alanı, burada nefes almak çok zor. Memleketimiz gitti, canımız gitti. Hayat standartlarımız gitti. Hiçbirimiz vatanımızdan vazgeçmedik, vazgeçmeyi düşünmüyoruz.”

Eşyaları koyacak yer olmadığı için sattıklarını belirten Durur, “500 milyara (bin TL) yenisini alabilir misiniz?

Halen ölü olan arabasının parasını alamadığını belirten depremzede, “Bileğim kırıldı, fizik tedaviye ihtiyacım var, tedavi olamıyorum. Kalacak yerim yok. Arabam yok, ne yapabilirim?”

“Seçimler ertelenmeliydi”

Gülcan Durur, seçimlerin bir yıl ertelenmesi gerektiğini belirterek, bu süreçte alınan tedbirleri gördükten sonra oy kullanmanın daha doğru olacağını söyledi. Durur, “Seçimden sonra bir şey olmayacağını düşünüyorum” dedi.

Depremzede Gülcan Durur Fotoğraf: Ethem Tosun/DW

Eşi öğretmen Mehmet Durur ise Erdoğan’ın “1 yılda depremzedelere konut teslim edilecek” sözünü inandırıcı bulmadı. “Burada evleri bir yılda teslim etmek mümkün değil” diyen Durur, Antakya’nın tamamının yıkıldığını kaydederek, bu kadar konut yapmanın mümkün olmadığını vurguladı. Durur, şu anda konutlarını nasıl yapacaklarına dair kendilerine herhangi bir bilgi verilmediğine dikkat çekti.

Mehmet Durur Öğretmen Fotoğraf: Ethem Tosun/DW

Durur, seçimde sanıklara gideceklerinin de şüpheli olduğunu belirtti. ” söz konusu.

Mehmet Durur, “Depremden sonra siyasi tercihiniz değişti mi?” sorusuna yanıt verdi.

Depremzedelerin sorunları nelerdir?

Hatay halkının gündemi siyaset ya da seçim değil; Henüz çözümlenmeyen sorunlar… Antakya’nın Küçükdalyan Mahallesi’nde bir meclis çadırında iki çocuğuyla birlikte meclisi hayata tutunamayan Neslihan Oduncu, “Depremin üzerinden 3 ay geçti, şimdi durumunuz nasıl?” “:

“Şartlarımız çok kötü. Çadırdayız. Üç gündür susadık. Her zamanki gibi (1 Mayıs) su getirirlerdi, bayram olduğu için su gelmezdi. Önceki gün bayram olduğu içindi. haftasonu 3 gün bulaşıkları yıkayamadık çadırımız çok sıcak nefes almakta zorlanıyoruz boğuluyoruz yani durumumuz vahim elektrik yok tuvalet bağlı değil Duş giriyor ama kurulmuyor Nerede duş alacağız Konteyner istiyoruz Yaşamak bizim de hakkımız Yaşamak istiyoruz Hele çocuklar için çok vahim bir afet Çocuklar alabiliyor’ Hiçbir şekilde eğitim alamıyoruz, bu konuda zorlanıyoruz. Eğitimi alamıyorlar, eğitimde geri kalıyorlar.”

Hangi duyguyla sandığa gidecekleri sorulunca oduncu, “Yani kırıldık, yüreğimiz kırıldı. Kırık bir vaziyette gideceğiz” yanıtını verdi.

‘Yazlık kıyafet istiyoruz’

Havaların ısınmasıyla yazlık giysilere ihtiyaç duyduklarını belirten Oduncu, tişört, yazlık terlik ya da ayakkabı istediklerini söyledi. Oduncu, yağmur yağdığında çadırın sular altında kaldığını ve eşyalarının ıslandığını belirterek, “Depremde olduğumuz için şu an seçim gündemimizde yok” dedi.

Hatay’da uçuş sorunu

Aynı mahallede oturan Nazan Ekinci de kentte ciddi bir sinek ve haşere sorunu olduğunu belirterek, “Çadırlarda yaşamaya çalışıyoruz. İlaçlama yok. Çadır kentte insanlara yardım ediliyor. yardım iste, kesinlikle verilmiyor, çünkü sen çadırkentte değilsin.” Konteyner teklifi yapıldığını belirten Ekinci, “Verdikleri konteynerler iş yerimize 1,5 saat uzaklıkta. Biz gidemiyoruz. Gideceğimiz yere verilmesini istiyoruz.”

Seçimlerle ilgili soru sorulduğunda Ekinci, “Geçmişte seçim için bir şeyler yapmaya çalışıyorlardı, artık kimseyi görmüyorduk, kimseyi görmüyorduk” dedi.

Parayla konteyner yapan depremzede

İsmini vermek istemeyen depremzede orta yaşlı bir kişi, evinin önüne 110 bin TL’ye konteyner yaptırmak zorunda kaldığını söyledi. Halkın yardımının geldiğini belirten depremzede, “Ancak devletin yardımını görmedim” dedi. Aynı vatandaş, “Bizim ümidimiz CHP gelirse çünkü onlar bir konuşma yaptı. Her yıkılan evin yerine bize ev verecekler, evlerini yaptıracaklar ama ne kadar doğru bilemiyoruz. Yaparlarsa seviniriz” dedi aynı vatandaş.

Samandağlılar ne düşünüyor?

Hatay’ın Samandağ ilçesinde de benzer sorunlar yaşanıyor. 27 yaşındaki öğretmen Manolya Miçoğulları, özel okullarının yıkılması nedeniyle işini yapamıyor. Çadırlarında görüştüğümüz Miçoğulları çaresiz kaldıklarını belirterek, “Şu anda bekliyoruz. Biz de ne yapacağımızı bilmiyoruz. Evimiz gitti, her şeyimiz gitti. Üç aya kadar her şeyimiz vardı. Ama bir gecede her şeyden mahrum kaldık. Her yer boş, şimdiye kadar böyle bir şey yok. “Görmedik, çok üzücü bir şeyle karşı karşıyayız. Durumumuz vahim” dedi.

Hijyen ürünlerinde eksiklik yaşadıklarını belirten Miçoğulları, 600-700 kişinin kaldığı çadırkentte tek lavabo kullanmak zorunda kaldıklarını söyledi.

Seçimlerde oy kullanmaya gideceklerini belirten Manolya Miçoğulları, “Ümitsiziz çünkü ülkede ne olacağını bilmiyoruz, oy vereceğiz ama umutsuzuz. Değişim olması gerektiğini düşünüyorum. 3 ay geçti moloz bile kaldırılmadı, gerçek doğru, değişim olsun, bir şeyler hızlandırılmalı, Samandağ’ın yeniden ayağa kalkmasını istiyoruz” dedi.

Havalimanı neden kapalı?

Samandağ’da yaşayan Edip Dal, sorunların devam ettiğini ve 8 kişilik iki ailenin çadırda kaldıklarını kaydetti. Devletin yapılacak işleri borçlandırarak kendilerine 20 yıl süre tanıyacağını öne süren Dal, “Yaşım zaten 60. Ölene kadar borç içinde mi yaşayacağım? Böyle bir hayat ne kadar doğru olabilir?”

Dal, depremzedelerin seçimler nedeniyle geri dönmek istediğini ancak havalimanının hala kapalı olduğunu kaydetti. Sadece karayoluyla buraya insan getirmenin zor olacağını dile getiren Dal, “Havayolunun kapanması seçimlere engel olarak karşımıza çıkıyor. İnsanlarda Hatay’a gelip oyun oynamasınlar algısını uyandırdık. “

‘Seçimlerde değişiklik istiyoruz’

Samandağlılar olarak değişim istediklerini belirten Dal, şunları kaydetti:

“Ben böyle bir sistemde yaşamayı hiç seçmedim, yaşamak istemiyorum. Hayat pahalılığı var, ötekileştirme var. Kargaşada bunu net bir şekilde gördük. Nasıl ötekileştirildiğimizi yaşadık. İnsan burada yıllarca kaldı. üç gün feryatlarıyla, feryat figan öldüler. Yani bizi ölü bıraktılar. Buna çok kızıyorum, bu yöneticileri affetmeyeceğim.”

Hatay Otogarı’nda Sinop’a gitmek üzereyken konuştuğumuz Gül İçkan yaşadıklarından dolayı kızgın. İçkan, “Keşke bu acıyı bizim kadar değil de yüreğinde hissetmeye çalışan insanlar, en azından yanımızda olduklarını gösterseler, ülkeye yönetici olarak gelseler. Gelip ortalıkta dolanmasınlar. bu kadar rahat bir durumda.” Yaşadıklarını unutmayan İçkan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bunlar unutulmaz, aklımızı kaçırmadığımız için şükrediyoruz. Fazla söz etmek istemiyorum. O kadar doluyuz ki o kadar titriyoruz ki güzel şehrimiz, güzel şehrimiz yok oldu, insanımız yok oldu. Bizi 1 yılda, Paris’i 20 yılda büyük şehir yapacaklar. Sen yapsan ne olur, hayattayız biliyoruz. Şimdi hep yaralıyız.”

Mani olmadan DW Türkçe’ye nasıl ulaşabilirim?